Sosyalmedyaloji Sosyal Medya Haber ve Bilgi Platformu
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından açıklanan resmi verilere göre, 2025 yılı Mart ayında kredi ve banka kartlarıyla yeme-içme sektöründe yapılan işlem adedi 200 milyon seviyesine gerileyerek son yılların en düşük değerine ulaştı. Geçen yılın aynı döneminde bu sayı 225 milyon civarındaydı. İşlem adedindeki bu düşüş, sektörün karşı karşıya olduğu ekonomik zorlukların ve tüketici davranışlarındaki değişimlerin somut bir göstergesi olarak öne çıkıyor.
İşlem Adedi ve Harcamalar Arasındaki Çelişki
2025 Mart ayında yeme-içme sektöründe toplam 200 milyon işlem gerçekleştirilirken, harcama tutarı 87 milyar TL olarak kaydedildi. Bu rakam, 2024 Mart ayındaki 225 milyon işlem ve 60 milyar TL harcamaya kıyasla işlem adedinde düşüş, harcamada ise nominal olarak %45’lik bir artış olduğunu gösteriyor. Ancak enflasyon etkisi göz önüne alındığında, reel artış sadece %1,1 seviyesinde kalıyor.
İşlem başına ortalama harcama 435 TL’ye yükselmiş olsa da, işlem sayısındaki azalma nedeniyle toplam tüketimde düşüş yaşanıyor. Bu durum, yeme-içme sektöründe fiyat artışlarının tüketimden çok maliyetlere yansıdığını ve tüketicilerin daha temkinli harcama yaptığını ortaya koyuyor.
Sektördeki Düşüşün Nedenleri
Ekonomik veriler ve sektör temsilcilerinin açıklamaları, yeme-içme sektöründeki daralmanın birkaç temel sebebini işaret ediyor:
- Alım Gücü Erozyonu: Gelir artışlarının enflasyonun gerisinde kalması, tüketicilerin zorunlu harcamalar dışındaki harcamalarını kısıtlamasına yol açtı.
- Takvimsel Faktörler: Mart ayında Ramazan ayının başlaması, sert hava koşulları ve Şubat’taki sömestr tatilinin etkisiyle dışarıda yeme alışkanlıkları geçici olarak azaldı.
- Fiyat Artışları: Restoran ve kafe işletmelerinin artan maliyetleri fiyatlara yansıtması, tüketicilerin evde yemek tercihlerini artırdı.
TURYİD Başkanı Kaya Demirer, “Maliyet artışları ve gelir yetersizliği, tüketicileri zorunlu harcamalar dışında kısıtlamaya itti. Özellikle Ramazan döneminde gündüz servis veren işletmeler ciddi düşüş yaşadı” diyerek durumu özetliyor.
Karşılaştırmalı Veriler ve Sektörün Genel Durumu
2024 yılının Mart ayında aylık ortalama 225 milyon işlem adedi gerçekleşirken, 2025’in ilk çeyreğinde bu ortalama 211 milyona geriledi. Mart ayında ise 200 milyon bandına inildi. Yeme-içme sektörünün toplam kartlı harcamalar içindeki payı da %5’ten %4,97’ye düştü. Bu küçülme, sektörün ekonomideki baskı altında olduğunu ve tüketici tercihlerinde değişim yaşandığını gösteriyor.
Sektör Temsilcilerinin Görüşleri
Sektör temsilcileri, fiyat artışlarının müşteri kaybını önlemek için başlangıçta sınırlı tutulduğunu ancak uzun vadede zamların kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Ayrıca, ekonomik baskıların devam etmesi halinde tüketim alışkanlıklarındaki daralmanın yıl boyunca sürebileceği uyarısı yapılıyor.
Sonuç ve Beklentiler
2025 Mart ayı verileri, yeme-içme sektöründe tüketici davranışlarının ekonomik koşullar nedeniyle değiştiğini ve harcama sıklığının azaldığını ortaya koyuyor. Enflasyonun yüksek seyretmesi ve gelir artışlarının yetersiz kalması, sektörün büyümesini sınırlıyor. Sektör temsilcileri, ekonomik göstergelerde iyileşme olmazsa bu daralmanın yıl boyunca devam edebileceğini belirtiyor.
Özetle, 2025 Mart ayında kredi ve banka kartlarıyla yeme-içme sektöründe işlem adedi son yılların en düşük seviyesine inerken, harcama tutarındaki nominal artış enflasyonun etkisiyle reel olarak sınırlı kaldı. Tüketiciler artan fiyatlar ve azalan alım gücü nedeniyle daha temkinli davranıyor, dışarıda yeme alışkanlıkları azalıyor. Sektör, ekonomik dalgalanmalara karşı yeni stratejiler geliştirmek zorunda kalacak.
