Türkiye ile Almanya Yaşam Maliyeti Karşılaştırması

Kayıhan Badalıoğlu 4 gün önce Ekonomi Dünyası Yorum Yap 50 Görüntüleme

Nominal fiyat etiketlerini karşılaştırmak tek başına bir ülkenin gerçek yaşam maliyetini göstermez. Bir ürünün ucuz ya da pahalı görünmesi, o ülke insanının onu ne kadar kolay satın alabildiğini yansıtmayabilir. Asıl önemli olan, kazanılan gelirin mal ve hizmetlere ne kadar erişim sağladığıdır; yani satın alma gücüdür. Satın alma gücü maaş seviyeleri, enflasyon, vergiler ve döviz kurları gibi birçok etkenin birleşimiyle oluşur. Bu nedenle düşük fiyatlı bir ülke, gelirler de düşükse aslında daha pahalı bir yaşam anlamına gelebilir. Bu yazı, tam da bu perspektiften yola çıkarak Türkiye ile Almanya’nın yaşam maliyetini ve satın alma gücü farkını rakamlarla ortaya koyuyor.

(Eylül 2025 değerlendirmesi, 1 EUR ≈ 48,5 TL baz alınarak hazırlanmıştır.)

1. Gelir–Gider Dengesi

Almanya: Dört kişilik bir ailenin aylık zorunlu harcamaları (kira hariç) ortalama 3.440 € (≈167.000 TL) düzeyinde. Ortalama net hane geliri 2.893 € (≈140.000 TL). Temel giderlerin gelire oranı %58 civarında; ailelerin tasarruf için alanı var.
Türkiye: Benzer bir ailenin aylık gideri ≈95.000 TL, ortalama net hane geliri ise ≈45.000 TL. Gelir zorunlu harcamaları karşılamıyor; haneler borçlanma veya ikinci gelir olmadan geçinmekte zorlanıyor.

2. Gıda ve Market

Nominal fiyatlar Türkiye’de daha düşük, ancak maaşa oranlandığında tablo tersine dönüyor.

Dana eti (1 kg): Almanya 17,1 € (≈830 TL), Türkiye ≈500 TL. Alman asgari ücretiyle yaklaşık 52 kg, Türk asgari ücretiyle ise yalnızca 20 kg alınabiliyor.
Süt (1 lt): Almanya 1,1 € (≈53 TL), Türkiye ≈30 TL. Alım gücü farkı 3 katın üzerinde.

3. Konut

Kira: Şehir merkezinde 1+1 daire Almanya’da 868 € (≈42.000 TL), Türkiye’de ≈18.000 TL. Ancak gelir payı Almanya’da %30, Türkiye’de %40 civarında.
Ev satın alma: Almanya’da m² fiyatı ≈5.360 € (≈260.000 TL) ile nominalde çok yüksek. Türkiye’de ≈150.000 TL. Gelir/konut fiyatı oranı her iki ülkede de erişimi zorlaştırsa da, yüksek faiz ve düşük reel gelir Türkiye’de konut sahipliğini de zorlaştırıyor.

4. Ulaşım ve Enerji

Toplu taşıma aylık kartı Almanya’da 58 € (≈2.800 TL), Türkiye’de ≈1.200 TL. Maaş içindeki pay Almanya’da %2, Türkiye’de %2,6.
Benzin litresi Almanya’da ≈82 TL, Türkiye’de ≈52 TL; yine de gelir oranına bakıldığında Almanya lehine.

5. Satın Alma Gücü ve Ekonomi Politik Yorum

Numbeo ve Eurostat verileri Almanya’nın satın alma gücünün Türkiye’nin yaklaşık 2,5–3 katı olduğunu gösteriyor. Türkiye’de fiyatlar “etiket olarak” daha düşük görünse de reel gelirler yaşam maliyetinin çok gerisinde kalıyor. Bu, haneleri tasarruf yapamaz, borçla döner bir yapıya zorluyor; enflasyonun uzun vadede servet dağılımını bozucu etkisini artırıyor.

Sonuç

Nominal maliyetler açısından Türkiye ucuz görünse de, gelir ve enflasyon dinamikleri nedeniyle gerçek yaşam maliyeti Türkiye’de daha ağır. Almanya yüksek fiyatlara rağmen yüksek ücret ve düşük enflasyon sayesinde vatandaşına daha geniş bir tüketim ve tasarruf alanı sunuyor. İktisat politikası açısından Türkiye’nin temel sorunu fiyat seviyesinden çok gelir yaratma kapasitesinin düşük olması ve enflasyonun alım gücünü sürekli aşındırmasıdır.