New York’ta Trafik Ücretlendirme Sistemi Başladı

Kayıhan Badalıoğlu 12 Mart 2025 Yaşam Yorum Yap 108 Görüntüleme

New York’ta trafiği azaltmak ve karbon salımını düşürmek amacıyla hayata geçirilen “congestion tolls” (trafik sıkışıklık ücreti) uygulaması, ilk ayında önemli etkiler yarattı. 5 Ocak’ta yürürlüğe giren sistem, Manhattan’ın 60. Cadde’nin güneyine giriş yapan araçlardan ücret alınmasını öngörüyor. Bu uygulama, New York’un yoğun trafiğini hafifletmeyi, çevresel kirliliği azaltmayı ve toplu taşıma kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor.

Trafik Azaldı, Yaya Sayısı Arttı

The New York Times’ın verilerine göre, ücretli bölgeye giriş yapan araç sayısında yüzde 9 oranında bir düşüş yaşandı. 2024 yılının Ocak ayında 561 bin 678 araç bölgeye giriş yaparken, 2023’te bu sayı 617 bin olarak kaydedilmişti.

Araç trafiğinin azalmasına paralel olarak, bölgede yaya hareketliliği yüzde 10 artış gösterdi. 5 Ocak-31 Ocak tarihleri arasında ücretli bölgeye giren yaya sayısı 35 milyon 800 bine ulaştı. Bu durum, şehirde yaya dostu alanların önemini artırırken, toplu taşıma kullanımının da yükseldiğini gösteriyor.

Yetkililer, trafiğin azalmasıyla birlikte bölgedeki hava kalitesinde gözle görülür bir iyileşme yaşandığını belirtiyor. Ayrıca, daha az araç hareketliliği sayesinde gürültü kirliliği de azalmış durumda.

Ücretlendirme ve Gelir Artışı

Uygulama kapsamında belirlenen ücret tarifesi, araç türüne göre değişiyor:

Otomobiller: 9 dolar
Küçük kamyonlar: 14.4 dolar
Büyük kamyonlar: 21.6 dolar
Motosikletler: 4.5 dolar
Taksiler: 0.75 dolar
Uber ve Lyft gibi özel taşımacılık hizmetleri: 1.5 dolar

Bloomberg’in haberine göre, uygulamanın ilk ayında ücretli geçişlerden toplam 48.6 milyon dolar gelir elde edildi. Metropolitan Transportation Authority (MTA), yıllık 500 milyon dolarlık gelir hedefini rahatlıkla yakalayacağını ve hatta bu rakamın üzerine çıkılabileceğini açıkladı.

Altyapı ve Toplu Taşıma Gelirleri Arttı

MTA, Manhattan’ı ana karaya bağlayan tünel ve köprülerden elde edilen gelirin 1.6 milyon dolar azaldığını, ancak toplu taşıma gelirlerinin 11 milyon dolar arttığını duyurdu. Bu, araç kullanıcılarının özel araçları yerine toplu taşımayı tercih etmeye başladığını gösteriyor.

Elde edilen 48.6 milyon doların dağılımı şu şekilde gerçekleşti:

9.1 milyon dolar, sistemin işletme giderlerine ayrıldı.
2 milyon dolar, bölgedeki çevre düzenlemeleri ve hava kirliliğiyle mücadele için harcandı.
37.5 milyon dolar, New York’un altyapı projelerine yönlendirildi.

Yetkililer, trafik sıkışıklığı ücretlendirme modelinin uzun vadede şehrin ulaşım sistemine büyük katkı sağlayacağını belirtiyor. Uygulamanın, New York’un sürdürülebilir şehir planlaması hedeflerine ulaşmasını hızlandıracağı ve gelecekte benzer projelerin daha geniş çapta hayata geçirilmesine zemin hazırlayacağı düşünülüyor.

Trafik sıkışıklık ücreti sistemi, New York gibi büyük metropollerde yaşanan ulaşım ve çevre sorunlarına yönelik etkili bir çözüm sunma potansiyeline sahip. Benzer uygulamaların Londra, Stockholm ve Singapur gibi şehirlerde de başarılı sonuçlar verdiği göz önüne alındığında, New York’un bu adımının diğer Amerikan şehirlerine de örnek olabileceği değerlendiriliyor.