Isaac Newton’un Hayatı

Isaac Newton’un hayatı, bilim dünyasında çığır açan teorileri ve katkılarıyla tanınır. Yerçekimi yasası teorisi ile bilinen Newton, 1686’da yayımladığı “Principia Mathematica” adlı eseri ve üç hareket yasası ile Avrupa’daki Aydınlanma Dönemi’ni derinden etkilemiştir. 1643 yılında Woolsthorpe, İngiltere’de doğan Sir Isaac Newton, ışık, kalkülüs ve gök mekaniği teorilerini Cambridge Üniversitesi’ndeki eğitimi sırasında geliştirmeye başlamıştır.

Uzun yıllar süren araştırmalarının zirvesi, 1687 yılında yayımladığı, evrensel hareket ve yerçekimi yasalarını ortaya koyan “Principia” adlı eseri oldu. Newton’un ikinci büyük kitabı “Opticks,” ışığın özelliklerini belirlemeye yönelik deneylerini detaylandırdı. Ünlü bilim insanı, aynı zamanda İncil tarihi ve simya çalışmalarıyla da ilgilenmiş, Londra Kraliyet Cemiyeti başkanı ve İngiltere Kraliyet Darphanesi’nin yöneticisi olarak görev yapmıştır. Newton, 1727’deki ölümüne kadar bu pozisyonlarda kalmıştır.

Isaac Newton: Erken Yaşamı ve Eğitimi

Isaac Newton, 4 Ocak 1643’te Woolsthorpe, Lincolnshire, İngiltere’de doğdu. Newton, çiftçi bir babanın oğlu olarak doğdu; ancak babası, Newton doğmadan üç ay önce ölmüştü. Annesi yeniden evlendiği için Newton, çocukluğunun büyük bir kısmını büyükannesiyle geçirdi. Eğitim hayatı, bir çiftçi olarak yetiştirilme çabası nedeniyle kesintiye uğradı. Ancak daha sonra Grantham’daki King’s School’a ve 1661’de Cambridge Üniversitesi Trinity Koleji’ne kaydoldu.

Cambridge’de klasik bir müfredat öğrenimi görmesine rağmen, modern filozofların eserlerine ilgi duymaya başladı. René Descartes gibi isimlerin çalışmalarına odaklanarak, “Quaestiones Quaedam Philosophicae” (“Bazı Felsefi Sorular”) adlı bir not defteri oluşturdu. 1665 yılında Cambridge’deki veba salgını nedeniyle okulu kapandığında Newton, evine döndü ve kalkülüs, ışık ve renk üzerine teorilerini geliştirmeye başladı. Bu dönemde, ünlü yerçekimi teorisini ilham aldığı düşünülen düşen elma hikayesi de yer aldı.

Newton’un Teleskopu ve Işık Üzerine Çalışmaları

Newton, 1667 yılında Cambridge’e geri döndü ve küçük bir araştırma görevlisi olarak seçildi. 1668’de ilk yansıtmalı teleskopu inşa etti. Ertesi yıl, Cambridge’de Yüksek Lisans derecesini aldı ve Lucasian Matematik Profesörü oldu. 1671’de Kraliyet Cemiyeti’nde teleskopunu sergilemesi istendi ve ertesi yıl Kraliyet Cemiyeti’ne seçildi. Işık üzerine yaptığı deneyler sonucunda, beyaz ışığın tüm renklerin birleşiminden oluştuğunu ve ışığın parçacıklardan oluştuğunu öne sürdü.

Ancak, Kraliyet Cemiyeti üyesi Robert Hooke bu çalışmaları eleştirdi. Bu eleştiriler Newton’un sinir krizine yol açtı ve 1678’de bilimsel çalışmalardan bir süre uzaklaştı. Sonraki yıllarda yerçekimi yasaları üzerine çalışmaya ve simya ile ilgilenmeye devam etti.

Isaac Newton ve Yerçekimi Yasası

1684 yılında, İngiliz astronom Edmund Halley, Newton’u ziyaret ettiğinde, onun gök cisimlerinin eliptik yörüngelerini hesapladığını öğrendi. Bu önemli keşfi yaygınlaştırmak için Halley, Newton’dan notlarını bir araya getirmesini istedi. Bunun sonucunda Newton, 1687’de Philosophiae Naturalis Principia Mathematica adlı eserini yayımladı. Bu çalışma, evrensel yerçekimi yasası ve hareket kurallarını kapsayan bir başyapıttı.

Newton’un üç hareket yasası şunlardır: (1) Bir cisim, üzerine bir kuvvet uygulanmadıkça durgun kalır veya sabit hızla hareket eder; (2) Kuvvet, kütle ile ivmenin çarpımına eşittir (F=MA); (3) Her etkinin zıt ve eşit bir tepkisi vardır.

Principia Mathematica‘da Newton, evrensel çekim yasası hakkında şu temel kavramları ortaya koyar: Tüm cisimler, kütleleri ve aralarındaki mesafeye bağlı olarak birbirine çekim uygular. Bu yasa, hem gök cisimlerinin hem de yeryüzündeki hareketlerin temelini oluşturur. Ayrıca, Newton, Johannes Kepler‘in gezegenlerin hareket yasalarını matematiksel olarak açıklar ve gezegenlerin Güneş etrafındaki eliptik yörüngelerini yerçekimi ile ilişkilendirir.

Newton, evrendeki tüm hareketlerin bu temel kurallar doğrultusunda gerçekleştiğini matematiksel olarak ispatladı. Bu eser, yalnızca fizik ve astronomiyi değil, aynı zamanda mühendislik ve matematik gibi birçok alanda büyük etkiler yarattı.

Principia Mathematica, Newton’u dönemin en önemli bilim insanlarından biri haline getirdi ve modern bilimin yapı taşlarından biri olarak kabul edildi. Eser, aynı zamanda Avrupa aydınlanma döneminin temel kaynaklarından biri haline geldi.

Newton’un Son Yılları ve Ölümü

1689’da Cambridge’i Parlamento’da temsil etmek üzere seçilen Newton, 1696’da Londra’ya taşındı ve Kraliyet Darphanesi’nin yöneticisi oldu. Newton, pound sterlinini gümüşten altın standardına taşıdı ve kalpazanlarla mücadele etti. 1703’te Robert Hooke’un ölümüyle birlikte Kraliyet Cemiyeti başkanlığına seçildi ve ertesi yıl “Opticks” adlı ikinci büyük eserini yayımladı. 1705 yılında Kraliçe Anne tarafından şövalye unvanı verildi.

Newton’un kalkülüsün kurucusu olup olmadığı konusundaki tartışmalar ise uzun yıllar sürdü. Alman matematikçi Gottfried Leibniz de benzer teoriler geliştirmişti, ancak Newton’un başkanlığında yürütülen bir soruşturma, kalkülüsün temelinin Newton’a ait olduğunu belirledi. Ancak araştırmacılar her iki bilim insanının da birbirinden bağımsız olarak aynı sonuçlara ulaştığını kabul etmiştir.

Newton, hayatının ilerleyen yıllarında tarihe ve dini doktrinlere ilgi duymaya devam etti. 31 Mart 1727’de uykusunda öldü ve Westminster Abbey’de defnedildi. Newton, modern fiziğin temellerini atan bir bilim insanı olarak hatırlanıyor ve çalışmalarının etkisi günümüzde bile devam ediyor.

Isaac Newton Sözleri

• “Eğer daha ileriyi görebildiysem, devlerin omuzlarında durduğum içindir.”
• “Göksel cisimlerin hareketini hesaplayabilirim, ama insanların deliliğini değil.”
• “Bildiğimiz bir damladır, bilmediğimiz bir okyanus.”
• “Yerçekimi gezegenlerin hareketini açıklar, ama gezegenleri harekete geçirenin kim olduğunu açıklayamaz.”
• “Hiçbir büyük keşif cesur bir tahmin olmadan yapılmamıştır.”

Kaynak : History.com

Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesine öncülük eden, şiddetsiz direniş ve sivil itaatsizlik stratejileriyle dünya çapında ilham kaynağı olan lider Mahatma Gandhi‘nin hayatı hakkındaki yazımıza da buradan ulaşabilirsiniz.

Yorumlar

yorumlar